Lemon

Σκηνοθετικό σημείωμα

Το «Lemon» είναι ένα υπαρξιακό παραμύθι με έντονη την αίσθηση του πεπρωμένου. Με απελπισία και χιούμορ, η παράσταση μας θυμίζει πως η ζωή είναι πεπερασμένη, πως είμαστε επιβάτες σε ένα πλοίο με συγκεκριμένο περιορισμό και πως οφείλουμε να απολαύσουμε το ταξίδι αυτό όσο μπορούμε, εκτιμώντας τα μαγικά δώρα του εαυτού μας.

Ήταν ένα ανοιξιάτικο  πρωινό του 2018, στο παλιό σπίτι της γιαγιάς μου, που με βρήκε ο Μελαχρινός Βελέντζας και μου πρότεινε να σκηνοθετήσω το «Novecento» του Alessandro Baricco. Έναν ιδιοφυή μονόλογο που έγραψε ο Ιταλός συγγραφέας το 1994, και το 1998 τον διασκεύασε ο Giuseppe Tornatore για τον κινηματογράφο με τίτλο «Ο θρύλος του 1900». Δεν είχα δει την ταινία και δεν γνώριζα τον μονόλογο. Διαβάζοντας όμως το έργο του Baricco, ένιωσα να ξεπηδάνε δύο βασικοί χαρακτήρες που είχαν ανάγκη να συνομιλήσουν. Ο Τι Ντι Λέμον Χιλιαεννιακόσια και ο κολλητός του, ο Τιμ Τούνι. Ακολούθησα την παρόρμησή μου και αντιπρότεινα  μια διασκευή για δύο άντρες. Η πρόταση έγινε δεκτή. Και κάπως έτσι ξεκίνησε το ταξίδι του «Lemon». 
Οι πρόβες γινόντουσαν στο  κτήμα της γιαγιάς μου, μέσα στην παλιά κουζίνα με το ξύλινο τραπέζι. Εκεί αναδυθήκαν οι φωνές των ηρώων, η ατμόσφαιρα της εποχής, τα υπαρξιακά ερωτήματα του έργου, το χιούμορ και η παιχνιδιάρικη διάθεση των δύο πρωταγωνιστών. Εκεί γράφτηκαν τα τραγούδια και έγινε το πρώτο στήσιμο της παράστασης. Η εργασία ολοκληρώθηκε στο στούντιο του Λευτέρη Δούρου, όταν πια  είχε έρθει η ώρα να σηκωθούν οι ήρωες και να οργανωθούν οι χορογραφίες. Θυμάμαι να ξυπνάω κάθε πρωί με την αγωνία αν οδηγώ σωστά αυτή τη διαδικασία και να φεύγω από την πρόβα πάντα χαρούμενη και ανακουφισμένη. Η συνεργασία κυλούσε δημιουργικά και γόνιμα και ό,τι κι αν ερχόταν στο μυαλό μου, έβρισκε χώρο να δοκιμαστεί και να αναπτυχθεί. Τα τραγούδια γεννήθηκαν μέσα μου από την ανάγκη του έργου να ανυψωθεί σε ποιητικές ατμόσφαιρες και να αναμετρηθεί με μεταφυσικές έννοιες. ΟΙ χορογραφίες έπιαναν χώρο στην τελική σύνθεση, και απορούσα με την τροπή που έπαιρνε το πράγμα. Μόνο όταν φτάσαμε στην πρώτη παρουσίαση του έργου, ένα αυθόρμητο αναλόγιο σε ένα μπαρ, κατάλαβα ότι η σύμβασή του και η σκηνοθετική του φόρμα ήταν πρωτότυπη και λειτουργική. Είχε τον δικό της χαρακτήρα, και είχε λόγο ύπαρξης. 
Όταν ξεκινάω μια σκηνοθεσία, δίνω χρόνο. Χρόνο να «ακουστεί» το έργο και να αναδυθούν οι ηθοποιοί, σαν άνθρωποι πρώτα. Μετά εξερευνώ τη σχέση ηθοποιός-ρόλος-έργο. Όλα όσα μπορεί να προκύψουν σαν σκηνικά αντικείμενα, στησίματα, ηχητικά τοπία, τραγούδια, αυτή καθαυτή η σύμβαση της υποκριτικής, εμφανίζονται από την Ανάγκη δραματοποίησης αυτής της σχέσης. Θέλω να πιστεύω ότι η διαδικασία της σκηνοθεσίας είναι μια διαδικασία ακρόασης και θέασης των γεγονότων που συμβαίνουν, μέσα από τη συγκέντρωση και τη δημιουργική παρουσία των μελών της ομάδας. 

Η ομάδα: Μελαχρινός Βελέντζας στον ρόλο του 1900, αλλά και στο τιμόνι της παραγωγής. 
Γιώργος Δρίβας, πνοή υποκριτικής δροσιάς και σκηνικής  γενναιοδωρίας, στον ρόλο του Τιμ Τούνι. 
Νατάσα Τσιντικίδη, δημιουργός της σκηνογραφικής ουτοπίας που κυκλώνει και αναδεικνύει το «Lemon». 
Λευτέρης Δούρος, εμπνευστής των  μεταφυσικών ηχητικών τοπίων του έργου και αναπόσπαστο κομμάτι της λειτουργικής διεξαγωγής κάθε παράστασης.
Κέλλυ Σταματοπούλου, δημιουργός των ευφάνταστων κοστουμιών.  
Σταύρος Παπασταύρου, εμπνευσμένος μεταφραστής του αυθεντικού έργου του Baricco.  
Χάρης Γερμανίδης, ατμοσφαιρικός φωτογράφος της πρώτης φάσης του έργου.  
Και πολλοί νέοι συνεργάτες στην παραγωγή, που βοηθάνε να συνεχίζεται αυτή η προσπάθεια,  αλλά και παλιοί που περάσανε και άφησαν το στίγμα τους. 

  
Γεωργία Τσαγκαράκη 
Φθινόπωρο 2020, Αθήνα

My “Lemon”

Two years ago, a beautiful guy –Mel Velentzas– came to me and asked me to coach him on acting. He turned out to be very talented, so after some months of working on monologues, I told him that he should go out there and do his thing. He came back with a proposal: to direct him on the amazing monologue of Alessandro Baricco “Novecento”. When I first read the text –in the inspired translation of Stavros Papastavrou–, I was taken by the little secrets hidden in the form and in the language. Like a code I had to solve. I took the challenge, and I decided to adapt “Novecento” in a two men play. He soon brought me another guy, extremely talented as well –Giorgos Drivas–, and we started working all together in my grandmother’s yard. 
The process was slow, full of happiness and trust. I felt creative and everything was happening in a free flow of positive energy. In this same yard we found the title “Lemon”, after brainstorming for our first photo shoot – with the charismatic photographer Haris Germanidis. What an amazing moment was that! In the same yard I realized I wanted songs in the play and I actually wrote them, something very funny, because I am not a musician. Still, when I direct, everything comes smoothly in my head and ends up in any form that the play needs. In the same yard an amazing woman –Natasha Tsintikidi– created the magic piano and all the scenery for “Lemon”! And another beautiful woman –Kelly  Stamatopoulou– dressed the heroes in an extraordinary way! Afterwards, when we moved to another space that Lefteris Douros, our creative sound designer, provided in order to stage the play, the distance of the events helped me realize what kind of movement was needed, and choreographies popped out like flowers in a garden! These amazing actors where ready for everything! No questions asked! 
“Lemon” was slowly coming to life, and it was one on the most relaxed and happy moments of my life. 
That’s almost how this child was born, and as every child that grows up in a happy environment, turned out to be strong and happy. Rich and creative.
Now, my “Lemon” has its own life, travelling around and spreading joy and hope to everyone that witnesses it.